Huisarts Charles Wijnands van team praktijk Maastricht-Oost

Op de eerste rij in het theater van het leven

Charles Wijnands: ‘…het is beter als er vertrouwen is. Want de relatie tussen arts en patiënt heeft vertrouwen nodig.’

Wie tegenwoordig naar de huisarts gaat, beseft nauwelijks dat die dokter onderdeel is van een heel team. Charles Wijnands is een van de drie huisartsen in de praktijk Maastricht-Oost voor Wyckerpoort en Wittevrouwenveld met vier doktersassistenten, vijf praktijkondersteuners en een praktijkmanager.

De omvang van het team toont de enorme ontwikkeling van het werk van de huisarts. Van een praktijk met een arts als solist naar doktersassistentes en specialistische praktijkondersteuners voor chronische ziektes, psychische klachten en voor hulp aan jongeren. De nieuwste stap is een ondersteuner die kijkt naar de situatie thuis bij patiënten. Charles Wijnands: ‘Wij werken hier vanuit een brede aanpak, we kijken naar de patiënt en mogelijke lichamelijke of psychische klachten maar ook naar het gezin. De ondersteuning bij deze brede aanpak werkt fantastisch voor de patiënt en ons scheelt het een hoop werk.’

Filtering
De huisartsen zijn een belangrijke spil in het team. Maar wie belt naar de praktijk voor een afspraak krijgt een assistente aan de lijn. Die stelt vragen om de ernst van de klachten te kunnen beoordelen en om de afspraken goed te kunnen plannen. Dat vinden sommige mensen vervelend, soms worden ze zelfs boos. Charles Wijnands legt het uit: ’De assistente is opgeleid om met die vragen een goeie filtering te doen. Dat helpt om de situatie te beoordelen en is belangrijk voor de planning van ons spreekuur. Ze halen er ook de spoed uit, soms als mensen zelf dat niet zo in de gaten hebben.’

Luisteren
De opleiding tot huisarts duurt in totaal 9 jaar. Als Charles Wijnands wordt gevraagd wat een huisarts naast brede medische kennis nodig heeft aan ‘bagage’ zegt hij: ‘Je moet vooral goed kunnen luisteren, geïnteresseerd zijn in de mens. Je moet goed tegen stress kunnen, flexibel zijn, er gebeuren continu onverwachte dingen. En je moet zaken goed kunnen uitleggen.’

‘Niet-pluis-gevoel’
Tijdens het consult volgt de huisarts een protocol, zeg maar draaiboek. Dat ondersteunt bij het vinden van diagnose en remedie. Het protocol helpt, maar weer komt dat luisteren voorbij als belangrijk talent. ‘Soms zit er in het verhaal van de patiënt een tussen-zinnetje, bijvoorbeeld dat hij weinig eet. Dat moet je horen en het moet je triggeren om daar op door te vragen.’
Er is nog een trigger die werkt met een onzichtbare antenne. Charles Wijnands: ‘Ik noem dat het ‘niet-pluis-gevoel’. Dat duikt soms op tijdens een consult. Dan voel ik, hier klopt iets niet, dit probleem past bijvoorbeeld niet bij de patiënt zoals ik die ken.’

10.000
Opleiding, ervaring en het ‘niet-pluis-gevoel’ zijn hard nodig. Elk consult duurt zo’n tien minuten. ’Ik zie zo’n 40 patiënten per dag. Het gaat 39 keer goed en die ene patiënt waarbij het niet goed gaat of die boos wordt, dat neem ik mee naar huis. Dan praat ik er met mijn vrouw over. Maar ik heb inmiddels geleerd te kijken wat er wel goed gaat, er zijn ook veel dankbare patiënten.’

Soms moet de dokter ook kijken naar wat er bij hem mis is gegaan want ook de dokter maakt fouten. Charles Wijnands: ‘Ik heb zo’n 10.000 patiëntencontacten per jaar. Dan kan het niet anders dat je soms een fout maakt. Dat heeft echt een enorme impact op mij en ons team. Ik heb geleerd dat het belangrijk is om het er onmiddellijk met de patiënt over te hebben. En om er met collega’s over te praten.’

Nú
Niet alleen de praktijk is veranderd. Dat geldt ook voor de patiënten. En dat heeft plus- en min-punten weet Charles Wijnands. ’We leven in een samenleving waar alles nú moet. Maar bij ons kan niet alles à la minuut. Wij hebben begrip voor de patiënt, maar andersom mag dat er ook zijn.’
‘Vroeger was het ‘ja dokter, nee dokter’. Maar het is beter als er vertrouwen is. Want de relatie tussen arts en patiënt heeft vertrouwen nodig.’ Maar wat aIs dat vertrouwen er niet is? ‘Dan probeer ik iemand met vragen en antwoorden te overtuigen, begrip over en weer te kweken. Helaas lukt ook dat niet altijd.’

Theater
‘Wij zien hier elke dag alle mooie en minder mooie dingen voorbijkomen. Een collega-huisarts heeft het mooi verwoord: alles wat bij ons voorbij komt, dat is het theater van het leven. En wij zitten op de eerste rij. Dit is wat mijn vak zo mooi maakt: ik ben met mensen bezig en ik mag daar een rol in spelen. Daar haal ik veel energie en plezier uit.’